Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst
Helminktzwam (Coprinopsis ammophilae)
De Helminktzwam is een klein inktzwammetje (hoed uitgespreid tot 25 mm groot) dat groeit op de dode bladeren van helm langs de zeereep. Andere kenmerken zijn de korte steel en de relatief brede sporen (Q=1.5).
Het hoedje is ellips- tot eivormig, later klokvormig - de kleur is grijzig geelbruin tot grijsbruin. Het velum is harig-vezelig en wit of lichtgeel. Het velum bestaat uit kettingen van cilindrische tot wat ellipsvormige elementen (microscoop) - dit is zichtbaar als een vezelige bedekking op de hoed.
De lamellen staan dicht opeen. Ze verkleuren zwart en vervloeien uiteindelijk. De lamelsnede is wit.
De steel is 35x1.4 mm groot, met een iets verbrede voet. De kleur is wit.
Sporen 8.5-12.5 x 6.-9.5x6-8 mu, ellips- tot eivormig, met ronde basis en top en met centrale kiempore. De kleur is donker roodbruin
Het velum bestaat uit een ketting van cilinderische tot ellipsvormige elementen.
In de grijze duinen en op mest van grote grazers, konijnen en hazen kunnen nog tal van andere inktzwammetjes gevonden worden, dus alert blijven of het inktzwammetje echt op helm groeit!
Het hoedje is ellips- tot eivormig, later klokvormig - de kleur is grijzig geelbruin tot grijsbruin. Het velum is harig-vezelig en wit of lichtgeel. Het velum bestaat uit kettingen van cilindrische tot wat ellipsvormige elementen (microscoop) - dit is zichtbaar als een vezelige bedekking op de hoed.
De lamellen staan dicht opeen. Ze verkleuren zwart en vervloeien uiteindelijk. De lamelsnede is wit.
De steel is 35x1.4 mm groot, met een iets verbrede voet. De kleur is wit.
Sporen 8.5-12.5 x 6.-9.5x6-8 mu, ellips- tot eivormig, met ronde basis en top en met centrale kiempore. De kleur is donker roodbruin
Het velum bestaat uit een ketting van cilinderische tot ellipsvormige elementen.
In de grijze duinen en op mest van grote grazers, konijnen en hazen kunnen nog tal van andere inktzwammetjes gevonden worden, dus alert blijven of het inktzwammetje echt op helm groeit!
Kenmerken van het geslacht Inktzwammen (Coprinopsis) waartoe Helminktzwam behoort.
Van deze vier wordt Coprinus gerekend tot de familie Agaricaceae, de overige drie tot de familie Psathyrellaceae.
- ring rond de steel
- jonge lamellen rozig
- koordachtige bundel vezels in de holle steel
De bekendste soort uit dit geslacht is Parasola plicatilis (Gewoon plooirokje).
Soorten met een ozonium (oranje matje van vezels rond de steel) of soorten met mica-achtige korrels op het hoedoppervlak of soorten die slechts deels vervloeien behoren altijd tot Coprinellus.
Daarna moet de microscoop er toch aan te pas komen. Je kijkt dan naar type hoedhuid en eigenschappen van het velum. Ook de vorm van de sporen speelt een belangrijke rol bij determinatie.
Bekende Coprinopsis soorten zijn Coprinopsis ammophilae (Helminktzwam) en Coprinopsis atramentaria (Grote kale inktzwam) en verder nog een hele waslijst.
De bekendste Coprinellus soorten zijn waarschijnlijk wel de Coprinellus micaceus (Gewone glimmerinktzwam) en de Coprinellus disseminatus (Zwerminktzwam) en verder ook hier nog een hele waslijst aan soorten. Op de Verspreidingsatlas kun je de waslijsten bekijken.
Inktzwamachtige paddestoelen
De inktzwamachtigen zijn volgens de laatste inzichten op grond van DNA-onderzoek ingedeeld in 4 geslachten, Coprinus, Coprinopsis, Parasola en Coprinellus.Van deze vier wordt Coprinus gerekend tot de familie Agaricaceae, de overige drie tot de familie Psathyrellaceae.
Het geslacht Coprinus
bevat slechts enkele soorten, de bekendste hiervan is Coprinus comatus (Geschubde inktzwam). Kenmerken van dit geslacht- ring rond de steel
- jonge lamellen rozig
- koordachtige bundel vezels in de holle steel
Het geslacht Parasola
bestaat uit kleine, paraplu-achtige soorten zonder universeel velum, derhalve met hoeden zonder schubjes, vlokjes, korreltjes enz.De bekendste soort uit dit geslacht is Parasola plicatilis (Gewoon plooirokje).
Coprinopsis en Coprinellus
zijn zonder microscoop moeilijk van elkaar te onderscheiden. Coprinopsis heeft vaak een duidelijker aanwezig velum, maar dat is geen wet van Meden en Perzen.Soorten met een ozonium (oranje matje van vezels rond de steel) of soorten met mica-achtige korrels op het hoedoppervlak of soorten die slechts deels vervloeien behoren altijd tot Coprinellus.
Daarna moet de microscoop er toch aan te pas komen. Je kijkt dan naar type hoedhuid en eigenschappen van het velum. Ook de vorm van de sporen speelt een belangrijke rol bij determinatie.
Bekende Coprinopsis soorten zijn Coprinopsis ammophilae (Helminktzwam) en Coprinopsis atramentaria (Grote kale inktzwam) en verder nog een hele waslijst.
De bekendste Coprinellus soorten zijn waarschijnlijk wel de Coprinellus micaceus (Gewone glimmerinktzwam) en de Coprinellus disseminatus (Zwerminktzwam) en verder ook hier nog een hele waslijst aan soorten. Op de Verspreidingsatlas kun je de waslijsten bekijken.
| familie | Franjehoeden (Psathyrellaceae) |
| info familie | Psathyrellaceae is een paddestoelenfamilie die gekenmerkt wordt door zwarte of donkerbruine sporen en vaak fragiele vruchtlichamen. De vervloeiende inktzwammen uit de vroegere Coprinaceae familie worden inmiddels ook tot deze familie gerekend. |
| naam | helminktzwam (Coprinopsis ammophilae) |
| waar | in zandduinen op dood blad van helm |
| sporeekleur | zwart |
| hoed | 5-15 x 3-13 mm, ellips- tot eivormig, later klokvormig, grijsgeelbruin-grijsbruin, velum harig-vezelig-wit tot lichtgeel |
| steel | 35xz1.5-4 mm, cilindrisch met iets verbrede voet, wit |
| plaatjes | dicht opeen, zwart en vervloeiend |