Gewone esdoorn

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Gewone esdoorn (Acer%20pseudoplatanus)

Kenmerkend voor de Gewone esdoorn zijn de lange, hangende trossen met groene bloemen. De delen van de splitvrucht (het ′helicoptertje′ dat je in de lucht gooit en dat dan draaiend als de wieken van een helicopter naar beneden dwarrelt) staan in een rechte hoek tegenover elkaar (vergelijk de Spaanse aak waar de delen in 1 lijn staan).

Het blad van de Gewone esdoorn is handvormig ingesneden, 5-lobbig met stompe tot afgeronde slippen. De onderzijde van het blad is blauwgroen of wijnrood, alleen de nerfhoeken zijn behaard. De bladrand is gekarteld. In de nazomer ontwikkelt zich in de bladeren een zwam (Rhytisma acrinum) die zorgt voor zwarte vlekken op het blad. Het blad lijkt op het blad van de plataan.
De bas is glad en grijs en schilfert bij het ouder worden af.
De esdoorn bloeit van april tot juni.
De boom kan tot 30 m hoog worden en komt voor op droge, voedselrijke grond in loofbossen, in open duinen en op spoordijken. De Gewone esdoorn komt voor in Midden-Europa, in ons land verwilderen de aangeplante exemplaren vrij gemakkelijk.

De Gewone esdoorn heeft een opvallende bast. Evenals bij de Plataan missen er stukjes schors, hierdoor ontstaan lichte plekken op de stam. Jonge esdoorns hebben echter vaak een heel gladde bast.
De Noordse esdoorn heeft een heel fijn gegroefde bast, van een afstand nauwelijks te zien.
De Gewone esdoorn heeft groene knoppen, de Noordse esdoorn rode.
Kenmerken van het geslacht Esdoorn  (Acer) waartoe Gewone esdoorn behoort.

Esdoorns hebben kruisgewijs geplaatste, handvormig ingesneden bladen (uitzondering is de Vederesdoorn met 3- tot 5-tallig geveerd blad).
Het blad is gesteekd. De lengte van de stelen is zeer variabel, zo kunnen alle bladen volop van het licht profiteren. Men noemt dit een bladmozaiek. De soorten die in een vochtig kliumaat thuishoren hebben spitse bladtoppen voor een betere afvoer van het water (druppeltoppen).

De bloemen staan in trossen, tuilen of bundels en zijn 2- of 1-slachtig, 1-huizig of 2-huizig.
De vrucht is een tweedelig splitvrucht, die 1 groot zaad bevat. De deelvruchten hebben ieder een brede vleugel en worden door de wind tot 250 meter vanaf de boom verspreid.

De enige inheemse esdoorn is de Spaanse aak (Acer campestre). Deze herken je aan de vrucht waarvan de deelvruchten recht tegenover elkaar staan. Bij de overige esdoorns vormen de twee deelvruchten een hoek.

De Esdoorn is ook bekend onder de benaming Ahorn. Uit de stam van sommige soorten wordt in Amerika suiker gewonnen (maple syrup).

SPECIFICATIES - gewone_esdoorn
familiePaardenkastanjefamilie (Sapindaceae)
info familieBomen of heesters met samengestelde bladen. Bladen kruisgewijs geplaatst en handvormig samengesteld. Bloemen in pluimen, mannelijk en tweeslachtig, tweezijdig symmetrisch, met vijftandige kelk, vier of vijf kroonbladen, meestal 7 meeldraden. Vrucht: driekleppige, enigszins vlezige doosvrucht met 1-3 zaden (kastanje).
naam gewone_esdoorn (acer pseudoplatanus)
waar op droge, voedselrijke grond in loofbossen, ook in open duinen en op spoordijken
bloei april-juni
kleur bloemen in afhangende trossen
blad onderzijde blauwgroen of wijnrood, 5-lobbig tot -spletig, slippen stomp, bladrand gezaagd-gekarteld
vrucht gevleugelde splitvrucht