Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst
Brede stekelvaren (Dryopteris%20dilatata)
De Brede stekelvaren onderscheidt zich van de Smalle stekelvaren door de overhangende bladen (alsof er in het midden een bal is neergeploft). Bij de Smalle stekelvaren staan de bladen stijf omhoog. De Smalle is ook kleiner dan de Brede Stekelvaren.
Kenmerkend voor de Brede stekelvaren zijn de schubben op de bladsteel en -spil die een donkere middenstreep en lichtbruine, doorschijnende randen hebben. Bij het ouder worden zijn deze schubben moeilijker te onderscheiden. De Smalle stekelvaren heeft egaal lichtbruine schubjes.
Het totale blad van de Brede stekelvaren is driehoekig, het onderste deel is dus het breedst. De deelblaadjes zijn ingesneden en hebben een stekelpuntje.
De Brede stekelvaren is een algemene soort in de Nederlandse bossen. Ze komt ook vaak voor op muren en beschoeiingen.
Er is ook een bastaard van de 2 soorten, Dyopteris x deweveri
Verschil Brede, Smalle en Bastaard stekelvaren
Brede stekelvaren
100-(-150) cm, donkergroen, overhangend
Schubben dicht opeen, bruin met donkerbruine middenstreep
Sporen normaal gevormd, donkerbruin
Smalle stekelvaren
(60(-80) cm, geelgroen tot groen, stijf rechtop
Schubben spaarzaam, egaal bleek, lichtbruin
Sporen normaal gevormd, donkerbruin
Brede x Smalle stekelvaren
70(-100) cm, geelgroen tot donkergroen, rechtop tot overhangend
Schubben minder dicht dan bij Brede, bruin met donkere vlek, zelden 1-kleurig
Sporenn onregelmatig gevormd, deels geklonterd, zwartig
Stekelvarens sterven in de winter af. De onvruchtbare bladeren van de Smalle stekelvaren overwinteren soms.
Kenmerkend voor de Brede stekelvaren zijn de schubben op de bladsteel en -spil die een donkere middenstreep en lichtbruine, doorschijnende randen hebben. Bij het ouder worden zijn deze schubben moeilijker te onderscheiden. De Smalle stekelvaren heeft egaal lichtbruine schubjes.
Het totale blad van de Brede stekelvaren is driehoekig, het onderste deel is dus het breedst. De deelblaadjes zijn ingesneden en hebben een stekelpuntje.
De Brede stekelvaren is een algemene soort in de Nederlandse bossen. Ze komt ook vaak voor op muren en beschoeiingen.
Er is ook een bastaard van de 2 soorten, Dyopteris x deweveri
Verschil Brede, Smalle en Bastaard stekelvaren
Brede stekelvaren
100-(-150) cm, donkergroen, overhangend
Schubben dicht opeen, bruin met donkerbruine middenstreep
Sporen normaal gevormd, donkerbruin
Smalle stekelvaren
(60(-80) cm, geelgroen tot groen, stijf rechtop
Schubben spaarzaam, egaal bleek, lichtbruin
Sporen normaal gevormd, donkerbruin
Brede x Smalle stekelvaren
70(-100) cm, geelgroen tot donkergroen, rechtop tot overhangend
Schubben minder dicht dan bij Brede, bruin met donkere vlek, zelden 1-kleurig
Sporenn onregelmatig gevormd, deels geklonterd, zwartig
Stekelvarens sterven in de winter af. De onvruchtbare bladeren van de Smalle stekelvaren overwinteren soms.
Kenmerken van het geslacht Niervaren (Dryopteris) waartoe Brede stekelvaren behoort.
Een van de geslachten binnen de Niervarenfamilie is Dryopteris (Niervaren).
De sporendoosjes van dit geslacht staan in rondachtige hoopjes en zijn geheel, of gedeeltelijk, bedekt door een, meestal aan 1 kant ingesneden (niervormig) vliesje. Later in het jaar worden deze vliesjes vaak onduidelijk.
Geslacht Niervaren
- Veren alleenstaand, wortelstok zwart, in veenmoerassen ==>Moerasvaren
- Veren in bundels
- Veren (totale blad) in het midden het breedst
==> Stippelvaren (slippen van de deelblaadjes gaaf, zeldzaam)
==> Naaldvaren (slippen van de deelblaadjes fijn gezaagd - uitlopend in naaldjes, zeldzaam
==> Mannetjesvaren (slippen van de deelblaadjes niet genaald, algemeen)
Veren (totale blad) onderaan even breed of breder dan het midden en de top ==> Stekelvaren (sterk samengestelde blaadjes naar de top toe steeds kleiner, daardoor bladvorm driehoekig)
==> Kamvaren (blaadjes diep ingesneden, maar niet samengesteld, over de gehele lengte van het blad even groot, alleen top iets kleiner)
Een van de geslachten binnen de Niervarenfamilie is Dryopteris (Niervaren).
De sporendoosjes van dit geslacht staan in rondachtige hoopjes en zijn geheel, of gedeeltelijk, bedekt door een, meestal aan 1 kant ingesneden (niervormig) vliesje. Later in het jaar worden deze vliesjes vaak onduidelijk.
Geslacht Niervaren
- Veren alleenstaand, wortelstok zwart, in veenmoerassen ==>Moerasvaren
- Veren in bundels
- Veren (totale blad) in het midden het breedst
==> Stippelvaren (slippen van de deelblaadjes gaaf, zeldzaam)
==> Naaldvaren (slippen van de deelblaadjes fijn gezaagd - uitlopend in naaldjes, zeldzaam
==> Mannetjesvaren (slippen van de deelblaadjes niet genaald, algemeen)
Veren (totale blad) onderaan even breed of breder dan het midden en de top ==> Stekelvaren (sterk samengestelde blaadjes naar de top toe steeds kleiner, daardoor bladvorm driehoekig)
==> Kamvaren (blaadjes diep ingesneden, maar niet samengesteld, over de gehele lengte van het blad even groot, alleen top iets kleiner)
| familie | Varens en paardenstaarten (Polypodiopsida) |
| info familie | Varens en varenachtigen behoren tot de oudste planten op aarde. Het zijn sporenplanten. Anders dan bij zaadplanten is er geen gedoe met stuifmeel, stampers en bijtjes, maar uit de sporen groeit een gametofyt, hierop bevinden zich zowel een mannelijk als vrouwelijk voortplantingsorgaan. Er is nu slechts een regendruppeltje nodig en de zaadcel kan naar de eicel toe zwemmen. Zo eenvoudig als de voortplanting is, zo ingewikkeld is de indeling in klassen, ordes, families, geslachten en soorten. Heukels (24e druk) deelt de varens en paardenstaarten als volgt in:
|
| naam | brede_stekelvaren (Dryopteris dilatata) |
| waar | algemeen in bossen en op beschaduwde plekken , ook op duinhellingen, muren en basaltglooiingen |
| bloei | juli - september |
| kleur | - |
| blad | totale blad driehoekig, dubbel geveerd, |
| vrucht | sporen in ronde hoopjes, met niervormig dekvliesje |