Aardgeurinktzwam

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Aardgeurinktzwam (Coprinopsis%20semitalis)

De Aardgeurinktzwam is een zeldzame inktzwam uit het geslacht Coprinopsis. Kenmerkend is de modder- of aardgeur. Helaas is deze geur zwak en niet voor iedereen waarneembaar. Een beter kenmerk zie je onder de microscoop - de sporen zijn ′gevleugelde′, ze zijn omgeven door een dun vlies (een loszittende perispore eigenlijk).

De hoed van de Aardgeurinktzwam is eivormig, later uitgespreid en wit tot grijs van kleur, bedekt met poederig, grijzig velum.
De steel is 50-100 x 1.5-3 mm groot en doorschijnend tot grijs gekleurd.

Zoals gezegd, de sporen hebben een loszittende perispore en een centrale kiempore. De maten zijn 10.5-13.5 x 6.5-8 x 4.5-5.5 mu en de vorm is ellipsvormig tot amandelvormig, toelopend naar de apiculus toe.
Het velum is rond tot ellipsvormig, met ruwe elementen, en vertakte hyfen.
De Aardgeurinktzwam is te vinden van het voorjaar tot in de herfst.

Exemplaar gevonden tijdens NMV-excursie en benoemd door excursieleider.
Kenmerken van het geslacht Inktzwammen  (Coprinopsis) waartoe Aardgeurinktzwam behoort.

Inktzwamachtige paddestoelen

De inktzwamachtigen zijn volgens de laatste inzichten op grond van DNA-onderzoek ingedeeld in 4 geslachten, Coprinus, Coprinopsis, Parasola en Coprinellus.

Van deze vier wordt Coprinus gerekend tot de familie Agaricaceae, de overige drie tot de familie Psathyrellaceae.

Het geslacht Coprinus

bevat slechts enkele soorten, de bekendste hiervan is Coprinus comatus (Geschubde inktzwam). Kenmerken van dit geslacht
- ring rond de steel
- jonge lamellen rozig
- koordachtige bundel vezels in de holle steel

Het geslacht Parasola

bestaat uit kleine, paraplu-achtige soorten zonder universeel velum, derhalve met hoeden zonder schubjes, vlokjes, korreltjes enz.
De bekendste soort uit dit geslacht is Parasola plicatilis (Gewoon plooirokje).

Coprinopsis en Coprinellus

zijn zonder microscoop moeilijk van elkaar te onderscheiden. Coprinopsis heeft vaak een duidelijker aanwezig velum, maar dat is geen wet van Meden en Perzen.
Soorten met een ozonium (oranje matje van vezels rond de steel) of soorten met mica-achtige korrels op het hoedoppervlak of soorten die slechts deels vervloeien behoren altijd tot Coprinellus.
Daarna moet de microscoop er toch aan te pas komen. Je kijkt dan naar type hoedhuid en eigenschappen van het velum. Ook de vorm van de sporen speelt een belangrijke rol bij determinatie.
Bekende Coprinopsis soorten zijn Coprinopsis ammophilae (Helminktzwam) en Coprinopsis atramentaria (Grote kale inktzwam) en verder nog een hele waslijst.
De bekendste Coprinellus soorten zijn waarschijnlijk wel de Coprinellus micaceus (Gewone glimmerinktzwam) en de Coprinellus disseminatus (Zwerminktzwam) en verder ook hier nog een hele waslijst aan soorten. Op de Verspreidingsatlas kun je de waslijsten bekijken.

SPECIFICATIES - aardgeurinktzwam
familieFranjehoeden (Psathyrellaceae)
info familiePsathyrellaceae is een paddestoelenfamilie die gekenmerkt wordt door zwarte of donkerbruine sporen en vaak fragiele vruchtlichamen. De vervloeiende inktzwammen uit de vroegere Coprinaceae familie worden inmiddels ook tot deze familie gerekend.
naam aardgeurinktzwam (Coprinopsis semitalis)
waar arm duingrasland
sporeekleur zwart
hoed 13-22-6-10 mm, eivormig, later gespreid, wit tot grijs, velum poederig, grijs tot kleikleurig
steel cilindrisch, hyalien tot grijs
plaatjes dicht opeen