Knikkend kalkkopje

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Knikkend kalkkopje (Physarum%20album)

Physarum album

- Het capillitium vormt geen hoekig netwerk, maar is min of meer stralend van de basis naar de bovenkant van het sporangium. De kalklichamen zijn klein en spoelvormig.
- De kalk van het peridium is wittig-grijzig. De tint grijs is afhankelijk van de hoeveelheid kalk
De vorm van de sporangia is oblaat (een bolletje dat boven en onder geplet lijkt).
Het Knikkend kalkkopje heeft een lange steel, die naar boven toe dunner wordt. Het vruchtlichaam knikt hierdoor door zijn gewicht meestal naar beneden. Bij het opengaan blijven aanvankelijk plaatjes peridium aan het capillitium gehecht. ==> P. nutans (Nannenga). Nieuwe benaming P. album.

De vruchtlichamen staan meestal in groepen.
Vooral de onderzijde van het vruchtlichaam is bijna vlak, de bovenzijde wat neer gewelfd. De kleur is wit of lichtgrijs.
Hypothallus schijfvormig.
Steel 1-2x zo lang als de diameter van het sporangium. De steel is gegroefd, soms ook gedraaid, het onderste deel is donker door opgenomen stofdeeltjes, naar boven toe wordt de steel lichter van kleur en dunner.
Het peridium is dun en kleurloos met uitzondering van een bleek okerkleurige basis. Het peridium is bedekt met kleine, witte kalkplaatjes of gelijkmatig verdeelde witte kalk en scheurt open in een netwerk van hoekige veldjes, aan de voet met petaloide lobben.
Columella afwezig.
De buizen van het capillitiumnet zijn dun en kleurloos. Het net is stralend van de voet naar de bovenkant toe, bezet met kleine, witte, spoelvormige kalklichaampjes, tamelijk lang blijvend en verbonden met het peridium.
Sporen in massa donkerbruin, 8.0-10.5 mu, bezet met fijne wratjes en soms groepjes grotere wratjes.
Plasmodium kleurloos of lichtbruin.

P. album lijkt op P. viride, maar onderscheidt zich door de witte kleur van het peridium en de kalklichamen (geel bij P. viride).
P. pusillum heeft doorschijnende roodbruine stelen, halfbolvormige sporangia en geen stralend capillitiumnet en langere kalklichaampjes.
Kenmerken van het geslacht kalkkopje  (Physarum) waartoe Knikkend kalkkopje behoort.

Vruchtlichamen gesteelde of zittende sporangia of plasmodiocarpen.
Steel soms voortgezet als columella.
Peridiu met kalkincrustaties.
Capillitium een netwerk van zeer dunne, draadachtige, kleurloze of lichtgele buizen, vaak op de knooppunten verbreed en met kalkkorrels in diverse vormen gevuld.

Sporenmassa donkerbruin of zwart.

SPECIFICATIES - knikkend_kalkkopje
familieKalkkopjes (Physaraceae)
info familieKenmerkend voor de familie is de aanwezigheid van kalk, hetzij in het peridium, het capillitium of de steel. De sporenmassa is meestal donkerbruin tot paarsbruin of zelfs zwart
naam knikkend_kalkkopje (Physarum album)
waar dood hout of schors
-
kleur vruchtlichaam wit of grijzig, grijstint afhankelijk van hoeveelheid kalk
plasmodium kleurloos of lichtbruin
sporen 8.0-10.5 mu, met fijne wratjes bezet en soms met grotere wratjes in groepjes