Spiesmelde

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Spiesmelde (Atriplex%20prostata)

Spiesmelde is een zeer algemene meldesoort die voorkomt op akkers, op klei en langs wegen, op vloedmerken, schorren en kwelders.

De onderste bladen van de hoofdstengel zijn driehoekig tot pijlvormig, de bladvoet maakt een hoek van minimaal 160 graden ten opzichte van de steel.

De driehoekige vruchtkleppen zijn slechts deels vergroeid en meestal niet verdikt.

Het worteltje van het zaad staat horizontaal of wijst schuin omhoog en de top ervan reikt tot op minder dan halverwege de lengte van het zaad.

Voor determinatie zijn vooral eigenschappen van de vruchtkleppen belangrijk, daarnaast is de bladvorm van belang.
- vruchtkleppen bij de top niet verbreed - blad groen, indien zilverig dan bochtig-gekartelde bladrand
- vrouwelijke bloemen alle zonder bloemdek, vruchtkleppen dik, min of meer vlezig of hard
- vruchtkleppen aan de basis of tot halverwege de lengte vergroeid, spiesvormig, getand of met uitsteeksels
- blad, vruchtkleppen en stengel (afgezien van melige beharing) groen, tussen de nerven zonder kleurloze gebiedjes
- blad driehoekig tot langwerpig eirond - onderste bladen hoofdstengel 3-hoekig tot pijlvormig, bladvoet in hoek van 160 graden t.o.v. de stengel
Kenmerken van het geslacht Melde  (Atriplex) waartoe Spiesmelde behoort.

Het blad van Melde is vlak en vrij breed en lang. Het is meestal getand en heeft zijslippen of een driehoekige vorm. De kleur is groen of rood, soms witachtig bestoven.
Rond de stamper zitten 2 bloemblaadjes. Na de bloei groeien deze blaadjes door en vormen zo een beursje rond de vrucht. De meeldraadbloempjes hebben een 3- tot 5-slippig bloemdek en 4-5 meeldraden. Deze bloempjes verdwijnen na de bloei of blijven onveranderd (dus groeien niet door). Het beursje loopt spits toe en kan gaaf of getand zijn.
Veel leden van dit geslacht groeien aan de kust en zijn zeer zout tolerant. Deze planten slaan zout op in hun bladeren en worden daarom vaak gebruikt om grond te ontzilten.

Veel meldesoorten zijn eetbaar.

Bij het determineren van meldesoorten kijk je naar de bladeren en de vruchtkleppen. Dat laatste is knap lastig. Meestal heb je die details niet meegenomen op de foto′s.
  • Vruchtkleppen slechts 2/3 vergroeid => melde
  • Vruchtkleppen geheel vergroeid => zoutmelde
    • Vruchtkleppen dik, vlezig en geen bloemdekblaadjes bij vrouwelijke bloemen
      • blad en vruchtkleppen met doolhofnervatuur ==>gelobde melde
      • blad en vruchtkleppen egaal groen
        • blad lijn- tot lancetvormig ==> Strandmelde
        • onderste of alle bladen driehoekig tot langwerpig-eirond => bladvoet in hoek van 145 graden op de steel => Uitstaande melde of Gesteelde spiesmelde. Bladvoet in hoek van 160 graden op de steel==>Kustmelde of Spiesmelde

SPECIFICATIES - spiesmelde
familieAmarantenfamilie (Amaranthaceae)
info familieTot deze familie wordt tegenwoordig ook de Ganzenvoetfamilie (Chenopodiaceae) gerekend. Het is een lastige familie.
De meestal kleine bloemen hebben nooit een kelk en kroon, maar een enkelvoudig bloemdek, soms zelfs helemaal geen bloemdek. Vaak bezitten ze of alleen 5 of minder meeldraden, of alleen een stamper met 2-4 stempels. Leden van de Ganzenvoetfamilie groeien vaak aan het strand. Leden van de oorspronkelijke Amarantenfamilie (anders dus dan de Ganzenvoeten) omsluiten met hun droogvliezig bloemdek de vrucht niet in zijn geheel. Het bloemdek is in plaats van groen, rood of anders gekleurd.
naam spiesmelde (Atriplex prostata)
waar op vochtige, stikstofrijke grond, zowel op akkers, langs wegen als op vloedmerken, schorren en kwelders
bloei juli - september
kleur roodachtig
blad onderste blad van de hoofdstengel driehoekig tot pijlvormig, de bladvoet in een hoek van 160 graden of meer.
vrucht eenzadige dopvrucht of nootje, beursje driehoekig