Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst
Slanke gentiaan (Gentiana%20amarella)
De Slanke gentiaan (met als ondersoort de Duingentiaan of Slanke duingentiaan) is een van de mooiste bloemen van de natte duinvallei. Ze bloeit laat in de zomer met bleekpaarse bloemen die omgeven zijn door lange, sierlijke kelkslippen. De stengel is vierkantig.
De Slanke gentiaan heeft bleekpaarse, zelden geelwitte bloemen. De kelkslippen zijn bijna even lang als de buis van de bloemkroon en ze zijn van ongeveer gelijke lengte. De bochten tussen de kelkslippen zijn stomp. De bloemkroon bestaat meestal uit 5 bloemblaadjes (kroonblaadjes). De helmknopjes zijn niet, zoals bij het Duizendguldenkruid, schroefvormig gedraaid. De bloemkroon heeft tussen de slippen geen aanhangsel, de binnenzijde is bebaard.
De Duitse gentiaan, die ook bebaard is, heeft een veel grotere, lilablauwe bloem en de bochten tussen de kelkslippen zijn spits.
Het vruchtbeginsel en de doosvrucht zijn zittend.
De stengel is niet vertakt of alleen hogerop, donkergroen en vaak paars aangelopen.
Duingentiaan (G. uliginosa)
De Duingentiaan wordt in Nederland als een ondersoort van de Slanke gentiaan bescbouwd. De plant is aanzienlijk kleiner dan de Slanke gentiaan (tot 15 cm tegenover tot 30 cm hoog). De kleur is dof roodachtig paars. De eindsteel neemt meer dan 50% van de totale lengte van steel in beslag. Alleen vertakkingen vanaf de voet. Er zijn 0-2 stengelleden. De kelkslippen zijn vaak van ongelijke lengte.
De Slanke gentiaan heeft bleekpaarse, zelden geelwitte bloemen. De kelkslippen zijn bijna even lang als de buis van de bloemkroon en ze zijn van ongeveer gelijke lengte. De bochten tussen de kelkslippen zijn stomp. De bloemkroon bestaat meestal uit 5 bloemblaadjes (kroonblaadjes). De helmknopjes zijn niet, zoals bij het Duizendguldenkruid, schroefvormig gedraaid. De bloemkroon heeft tussen de slippen geen aanhangsel, de binnenzijde is bebaard.
De Duitse gentiaan, die ook bebaard is, heeft een veel grotere, lilablauwe bloem en de bochten tussen de kelkslippen zijn spits.
Het vruchtbeginsel en de doosvrucht zijn zittend.
De stengel is niet vertakt of alleen hogerop, donkergroen en vaak paars aangelopen.
Duingentiaan (G. uliginosa)
De Duingentiaan wordt in Nederland als een ondersoort van de Slanke gentiaan bescbouwd. De plant is aanzienlijk kleiner dan de Slanke gentiaan (tot 15 cm tegenover tot 30 cm hoog). De kleur is dof roodachtig paars. De eindsteel neemt meer dan 50% van de totale lengte van steel in beslag. Alleen vertakkingen vanaf de voet. Er zijn 0-2 stengelleden. De kelkslippen zijn vaak van ongelijke lengte.
Kenmerken van het geslacht Gentiaan (Gentiana) waartoe Slanke gentiaan behoort.
Meestal 5-tallige bloemen. Blad aan de voet niet samengegroeid. Geen schroefvormige helmknopjes.
Meestal 5-tallige bloemen. Blad aan de voet niet samengegroeid. Geen schroefvormige helmknopjes.
| familie | Gentiaanfamilie (Gentianaceae) |
| info familie | De bladen van deze planten staan tegenover elkaar, ze zijn enkelvoudig, met een gave rand en ze hebben geen steunblaadjes. De bloemen zijn 2-slachtig en regelmatig van vorm. De kelk heeft 4 of 5 (tot 12) tanden of slippen. De bloemkroon heeft 4 of 5 slippen. In de knop liggen de kroonslippen rechts gedraaid, d.w.z. de rechterrand ligt boven op de volgende slip. Vergelijk het maar met een opgerolde paraplu. Er zijn 4 of 5 (tot 12) meeldraden, deze zijn ingeplant op de bloemkroon en wisselen af met de kroonslippen. Het vruchtbeginsel is bovenstandig, 1- of 2-hokkig, met wandstandige zaadlijsten en talrijke zaadknoppen. Er is 1 of geen stijl. De stempel is knopvormig of 2-spletig. De vrucht is een doosvrucht of bes. |
| naam | slanke_gentiaan (Gentiana amarella) |
| waar | duinvalleien |
| bloei | augustus - oktober |
| kleur | lilarood |
| blad | langwerpig-eirond tot langwerpig, onderste bladeren in een rozet |
| vrucht | zittende doosvrucht |