Barstende leemhoed

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Barstende leemhoed (Agrocybe%20dura)

De Barstende leemhoed behoort tot de al in het voorjaar verschijnende paddestoelen. Andere leemhoeden die je in de lente kunt vinden zijn Vroege leemhoed, Grasleemhoed en Moerasleemhoed.
Leemhoedjes zijn wat oninteressant ogende paddestoelen. Ze hebben een gladde, wat vettige hoed zonder radiaire structuren. De kleuren zijn vaak wat wittig-gelig.

Van de 4 in het voorjaar verschijnende leemhoeden heeft de Grasleemhoed (A. pediades) geen ring, de kleur van de hoed is zeemleergeel. De geur is melig.

De overige soorten hebben wel een ring.

De Barstende leemhoed (A. dura) heeft een bijna witte hoed. De geur is onopvallend (vergelijk ook de Vroege leemhoed met duidelijk melige geur). De hoed barst bij het ouder worden in legpuzzelachtige stukjes uiteen. De stompe hoedrand heeft aanhangende velumflarden. De lamellen zijn breed aangehecht of iets uitgebocht, bleek bruin met wittige, fijn vlokkige lamelsnede. De steel is 3-12 mm dik, cilindrisch. De smalle, hangende ring zit hoog op de steel, maar verdwijnt snel. De Barstende leemhoed groeit in grasland. Vergelijk de Geaderde leemhoed (A. rivulosa), deze groeit in dichte bundels op houtsnippers. De hoed is sterk gerimpeld.

De Vroege leemhoed heeft een dunne, vaak gescheurde, hangende ring. Het is een forse paddestoel die voorkomt in graslanden en op ruderale terreinen.

De Moerasleemhoed (A. elatella) groeit op natte standplaatsen.


De sporen van de Barstende leemhoed 10-14(-18)x6-8(-9) mu, ellipsvormig tot langwerpig, soms amandelvormig. De pleuro- en cheilocystiden zijn breed, samengesnoerd cilindrisch of buikvormig.
Kenmerken van het geslacht Leemhoeden  (Agrocybe) waartoe Barstende leemhoed behoort.

Leemhoeden groeien in grasland en op humus, grof strooisel of op hout. De paddestoelen hebben een witte, crème tot oker- of (donker)-rossig-bruine hoeden.
De sporeekleur is tabaksbruin, donkerbruin.
In Nederland komen er 12 soorten voor. De belangrijkste daarvan zijn
  • populierleemhoed (Agrocybe cylindracea) - groeit in bundels op stronken
  • barstende leemhoed (Agrocybe dura) - bleke hoedkleur en geen geur
  • grasleemhoed (Agrocybe pediades)
  • vroege leemhoed (Agrocybe praecox
  • fluweelleemhoed (Agrocybe putaminum)
  • geaderde leemhoed (Agrocybe rivulosa) - jong kleverige opvallend radiair gerimpelde hoed
  • leverkleurige leemhoed (Agrocybe erebia)
  • moerasleemhhoed (Agrocybe elatella)- in moerasachtig gebied, vaak met rietorchis
Bij determinatie is de ring belangrijk. Aan- of afwezig, bovenzijde gestreept, hangend of opstijgend.
Ook de habitat speelt een belangrijke rol (populierleemhoed, moerasleemhoed, grasleemhoed).

SPECIFICATIES - barstende_leemhoed
familieBolbitiaceae (Bolbitiaceae)
info familieLeden van deze familie:
- breeksteeltjes
- leemhoeden
- kleefhoedjes
naam barstende_leemhoed (Agrocybe dura)
waar in allerlei typen grasland, vaak op verstoorde bodem
sporeekleur bruin
hoed 3-9 cm, met stompe rand, oppervlak droog, wat vettig, glad, zonder radiaire structuren, openbarstend in puzzelstukjes
steel ongeveer even lang als hoeddia. 3-12 mm dik, cilindrisch, vaak met smalle, hangende, snel verdwijnende ring hoog op de steel
plaatjes breed aangehecht, bleek bruining, later rossig bruin, meestal met wittige, fijn vlokkige snede.